Dit project is erop gericht te onderzoeken hoe Nederlandse netwerken tussen 1680 en 1795 functioneerden, hoe de bemiddelende functie zich ontwikkelde en waar de verschillen lagen tussen het Nederlands-Atlantische imperium en de andere Europese imperia in het Atlantisch gebied. Het beginpunt is gesteld op het moment dat het koloniale bezit van de Republiek in het Atlantische gebied zich voorlopig heeft gestabiliseerd. Door het onderzoek door te trekken tot het einde van de achttiende eeuw hopen we inzicht te krijgen in het functioneren van de netwerken in de periode van maximale integratie (1680-1780), maar wordt tevens het begin van de relatief vroege desintegratie van het Nederlands-Atlantische systeem onderzocht.
Door de Europese expansie in het westelijk halfrond ontstond in de vroegmoderne tijd een geïntegreerde Atlantische wereld waarin Europa, Afrika en Amerika steeds meer met elkaar verbonden raakten. Dit verband ontstond door de circulatie van personen, goederen en ideeën. Door verschillende oorzaken ging veel van deze samenhang in de negentiende eeuw verloren. ‘Dutch Atlantic Connections’ neemt het concept van de ‘Atlantische wereld’ als uitgangspunt. Het beoogt een bijdrage te leveren aan het internationaal snel expanderende onderzoeksterrein van ‘Atlantic history’ en bovendien meer kennis en inzicht te verwerven in de relatie tussen de Atlantische en de Nederlandse geschiedenis.
Uitgangspunt van het programma is dat het Nederlands-Atlantische rijk dan wel betrekkelijk klein was, maar dat Nederlanders een belangrijke bemiddelende functie vervulden tussen de andere Atlantische imperia. Het werkelijke en veronachtzaamde belang van de ‘Dutch Atlantic’ ligt juist in die functie van het onderhouden van intensieve relaties, vooral via Curaçao en Sint Eustatius, met de grotere Atlantische imperia, niet zozeer om deze te beheersen, als wel met de bedoeling zo in de marge van het mercantilisme van de andere Europese mogendheden de eigen economische kansen te optimaliseren.
Kliks hier voor het volledige projectvoorstel (in PDF in het Engels).
Geselecteerde publicaties
K.J. Fatah-Black, ‘Suriname, 1650-1816’, in: H. den Heijer and P.C. Emmer, (eds),Grote Atlas van de West-Indische Compagnie, Deel II: De Nieuwe WIC, 1674-1791, p. 204-211. Voorburg: Atlas Maior, 2012.
Victor Enthoven, ‘That Abominable Nest of Pirates: St. Eustatius and the North Americans, 1680-1780’, Early American Studies 10-2:239-301, 2012.
K.J. Fatah-Black, ‘Paramaribo en het achterland in de achttiende eeuw’, Oso: Tijdschrift voor Surinamistiek en het Caraïbisch gebied 30-2:298-315, 2011.
G. Oostindie, ‘“British Capital, Industry, and Perseverance” vs. “Dutch Old School”? The British Takeover of Berbice, Demerara and Essequibo, 1750–1815,’ BMGN/Low Countries Historical Review 127-4:28-55, 2012.
G. Oostindie and J.V. Roitman, ‘Re-positioning the Dutch in the Atlantic, 1680-1800’, Itinerario 36-2:129-160, 2012.
J.V. Roitman, ‘Creating Confusion in the Colonies: Jews, Citizenship, and the Dutch and British Atlantics’, Itinerario 36-2:55-90, 2012.
K.J. Fatah-Black and M. van Rossum, ‘Wat is winst? De economische impact van de Nederlandse trans-Atlantische slavenhandel’, Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis 9:3-29, 2012.
Wim Klooster & Gert Oostindie (eds), Curaçao in the Age of Revolutions, 1795-1800. Leiden: KITLV Press, 2011.
Henk den Heijer, ‘New insights into Dutch shipping and trade in the Atlantic in early modern history‘, in M. de Groot and M. Wittenberg (eds), Driven by data. Exploring the research horizon, pp. 25-27. Amsterdam: Pallas Publications, 2010.
Henk den Heijer, ‘Ten geleide‘ in: Erik van der Doe e.a. (eds), Sailing Letters Journaal II. De smeekbede van een oude slavin en andere verhalen uit de West,pp. 7-11. Zutphen: Walburg, 2009.
Victor Enthoven, ‘Dutch Maritime Strategy’, in: D. Stoker, J.J. Hagan & M.T. McMaster (eds), Strategy in the War for American Independence: A Global Approach, pp. 176-201. London: Routledge, 2009.
VOLTOOIDE PROJECTEN
Klik hier om terug te gaan naar de volledige lijst van onderzoeksprojecten die sinds 2014, het jaar dat het KITLV opgezet is als een nieuw onderzoeksinstituut, zijn voltooid aan het KITLV/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies en in samenwerking met andere departementen en instituten.
Duur van het project
2008-2014
Gerelateerde onderzoekers
Gert Oostindie (principiële aanvrager)
Karel Davids (co-aanvrager)
Femme Gaastra (co-aanvrager)
Henk den Heijer (co-aanvrager en onderzoeker)
Victor Enthoven (onderzoeker)
Han Jordaan (onderzoeker)
Jessica Vance Roitman (onderzoeker)
Karwan Fatah (onderzoeker)
Jeroen van der Vliet (onderzoeker)
Carien Meijerman (DANS stagair)
Advisory Board
Piet Emmer
Gerrit Knaap
John McCusker
Johannes Postma
Claudia Schnurmann
Alex van Stipriaan
Wim Klooster
Ramón Aizpurua
Ana Crespo
Silvia Marzagalli
Final Publication
