In 2011 kondigde de Academie aan dat het zou streven naar de oprichting van een Humanities Center in Amsterdam, waar, zo was de bedoeling, alle geesteswetenschappelijke instituten van de Academie nauw zouden gaan samenwerken. In de afgelopen jaren is er intensief overleg geweest tussen de Academie en de betrokken instellingen. Het KITLV had een bijzondere positie in deze discussie. In eerste instantie overwoog de Academie de sluiting van het KITLV. Gelukkig kon deze bedreiging worden afgewend. Zowel KITLV en de Universiteit Leiden (UL) hebben steeds volgehouden dat, gelet op de gebieden van onderzoek en de nationale en internationale profilering van de UL, het KITLV het beste op de Leidse campus kon blijven. Het bestuur van de Academie was gevoelig voor dit argumen.
Eind 2013 verscheen er een ander plan waarin KITLV op de Leidse campus zou blijven en de samenwerking met andere instituten en collega’s van de UL zou versterken. Het KITLV zou een onderzoeksinstituut van de Akademie blijven, maar zou tegelijkertijd onderdeel worden van het momenteel in ontwikkeling zijnde Humanities Center. Echter, in tegenstelling tot deze positieve uitkomst, werden de huidige collecties, die eigendom zijn van de Vereniging, overgedragen aan de Universiteitsbibliotheek Leiden ( UBL ), die de zorg van het collectiebeheer op zich nam. Een deel van de desbetreffende begroting verschoof van de Academie naar UBL, wat een aanzienlijke besparing betekende. De details van deze regeling tussen de KNAW en de UL werden overeengekomen tijdens de eerste helft van 2014. Met deze regeling verloor het KITLV de tweede, oudste en belangrijkste pijler van de instelling , namelijk de ontwikkeling en het beheer van de wereldberoemde collecties. Dit is bijzonder pijnlijk voor het instituut , en in het bijzonder voor de collectiemedewerkers, die ofwel werden overgebracht naar de UBL ofwel werden ontslagen. Aan de andere kant zal volgens deze overeenkomst de UL de ontwikkeling en versterking van de collectie van het KITLV blijven waarborgen. Onder de gegeven omstandigheden bleek dit de best mogelijke oplossing, wat ook tijdens de Algemene Vergadering van de Vereniging KITLV werd geconcludeerd.
Logischerwijs was voor het administratieve proces, dat al sinds 2011 gaande is, aanzienlijke inspanning vereist. Ook was er enorme onrust onder de leden, ook wel bekend als gebruikers, en vooral op de werkvloer van het KITLV. Toch werden de reguliere diensten voortgezet met een ongeëvenaarde professionaliteit. In deze historische schets worden nu enkele speciale ontwikkelingen en resultaten sinds 2011 gemarkeerd.
De Vereniging heeft niet alleen verschillendebijeenkomsten georganiseerd waarbij de leden werden geraadpleegd over de bestuurlijke ontwikkelingen, maar ook een aantal goed bezochte bijeenkomsten aangeboden, zoals ‘Ticket to Leiden; Nieuwe Indonesische geschiedenis en postkoloniale collecties in Nederland’ en een lezing over slavernij in combinatie met de grote tentoonstelling Black & White in het Tropenmuseum in Amsterdam. Alerte actie van KITLV’s collectiebeheerders en in overleg met de beheerders van de collectie van het Koninklijk Instituut voor de Tropen heeft geresulteerd in de overname van enkele duizenden titels over Indonesië en de Nederlandse Antillen uit de periode 1950-1970. KITLV verwierf ook een aantal bijzondere collecties, waaronder een unieke en uitgebreide fotocollectie, aangeboden door antiquariaat Minerva uit Den Haag.
In 2013 honoreerde UNESCO de aanvraag tot opname van twee edities van de Babad Diponegoro, een manuscript over de Javaanse prins Diponegoro, in het UNESCO-register ‘Memory of the World’. Deze toevoeging werd, onder auspiciën van de Indonesische UNESCO commissie, gezamenlijk door de Nationale Bibliotheek van Indonesië en KITLV gemaakt. Het succes genereerde veel publiciteit, vooral in Indonesië, waar het KITLV altijd expliciet en dankbaar als partner werd erkend.
In januari 2013 werd in het Erasmus Huis in Jakarta de tentoonstelling Mapping the History: KITLV: World-Class Collections and Scholarship on Indonesia geopend in aanwezigheid van de voormalige president BJ Habibie en vele andere hoogwaardigheidsbekleders. Het gegenereerde ook enorme publieke belangstelling. Voor deze gelegenheid werd een groot aantal bijzondere historische prenten, foto’s, manuscripten en publicaties verstuurd vanuit Leiden naar Jakarta.
In de afgelopen twee decennia is onderzoek uitgegroeid tot een steeds belangrijkere pijler van het KITLV. Het instituut heeft een aantal grote thema’s op de internationale onderzoeksagenda gezet. Dit is vooral duidelijk in de onderzoeksprogramma’s ‘Van Cliënten naar de burger?‘ en ‘Elite Network Shifts.’ In beide gevallen zijn de onderwerpen geleidelijk uitgebreid. Er is sprake van substantiële externe financiering en nauwe samenwerking met buitenlandse onderzoekers, ook in Indonesië. Senior onderzoeker Gerry van Klinken werd in 2013 benoemd tot bijzonder hoogleraar in de sociale en economische geschiedenis van Zuidoost-Azië aan de Universiteit van Amsterdam. De leerstoel is ingesteld door het KITLV en is een voortzetting van de vorige KITLV–leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam, die werd ingenomen door Peter Boomgaard. Op 2 oktober 2013 gaf Van Klinken zijn meeslepende oratie getiteld ‘Murder in Maumere; Postcolonial Citizenship. ‘
ONZE GESCHIEDENIS
In 2001 publiceerde KITLV Press een boek in het Nederlands over de 150-jarige geschiedenis van het KITLV: Maarten Kuitenbrouwer, Tussen oriëntalisme en wetenschap. In 2013 verscheen de Engelse versie van het boek, vertaald door Lorri Granger en geredigeerd door Harry Poeze, met de titel Dutch Scholarship in the Age of Empire and Beyond.
Sinds 1 juli 2014 worden de KITLV bibliotheek en collecties beheerd door Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Lees deze aanbevelingen om gebruik te (blijven) maken van deze collecties.